17 Aralık darbe girişimi sebebiyle yapılması gerekenlerin en
önemlilerinden birisi de şu olmalı:
Tarihimizin sadece Cumhuriyet dönemimizle sınırlı kalınmayıp hep
geniş bir bütünlük içinde değerlendirilmesi gerektiğine inanıyorum.
Ülkemizde sıkıntılı döneme girilmesi bilindiği gibi Duraklama
Dönemi’ne 1579 yılında girilmesi ile başlar.
Ardından reform önerilerine ilişkin yayınlar gündeme gelir.
İlk rapor 1631 tarihinde Koçi Bey tarafından yazılır.
Daha sonra “Bozuklukların Düzeltilmesinde Tutulacak Yollar” adlı
eser Katip Çelebi tarafından 1652/53 yıllarında yazılır.
Bu bir gelenek olarak devam eder.
Şu eserde tarihimizde reformlara ilişkin olarak hazırlanan
yayınların bir dökümü bulunmaktadır: Birgül
A. GÜLER* Nuray E. KESKİN** : Devlet Reformunu Tarihten Çalışmak . No.88 .
November/Kasım 2005.http://www.politics.ankara.edu.tr/eski/dosyalar/tm/SBF_WP_88.pdf
İşte Osmanlı ve Cumhuriyet dönemizde, yapılması gereken
reformlara ilişkin yayınlanan bütün (öncelikle resmi) eserler sayısallaştırılmalı (taranmalı,
dijitalize edilmeli) ve webe yerleştirilmelidir. Bu eserler bütün kamu
yöneticilerine açık olmalıdır.
Ayrıca bu eserlerin kısa özetleri (her birisi için 1 sayfa
şeklinde) hazırlanmalıdır.
Bu yayınlardaki bütün öneriler bir veri tabanına depolanmalı
ve konu başlıklarına göre tasnif edilmelidir. Mesela arama kutusuna ‘Eğitim’
yazıldığında eğitim konulu öneriler ekrana gelmelidir.
Bu öneri bir sistematik yaklaşım içermektedir.
“Ne işe yarar” şeklinde olumsuz düşünüp, konuya negatif
yaklaşmak doğru olmaz sanırım...
Ana kapsamını yukarıda vermeye çalıştığım öneri için daha
bir çok öneri geliştirilebilir. Yaratıcı insan aklı bunu kolaylıkla yapabilir.
DURAKLAMA VE GERİLEME
DÖNEMLERİNDE REFORM HAREKETLERİ ÜZERİNE BAZI YAYINLAR
Ali Fuat Gökçe: Osmanlı Klasik Döneminde İdari Reform
Hareketleri: Koçi Bey Risalesi Koçi Bey Booklet Administration Reform Motion At
Ottoman Classic Period: Koçi Bey Booklet. http://www.yasader.org/web/yasama_dergisi/2010/sayi14/59-78.pdf
Beyhan,
Mehmet Ali : Islahatlar Ve Buhranlar Literatürü: Iıı. Selim Ve Iı. Mahmud
Dönemi. The Lıterature Of Reforms And Crisis: The Reigns Of Selim Iıı And
Mahmud Iı. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, Cilt:
1 Sayı: 2 Yıl: 2003, (Özet - Abstract) 57-99SS. https://www.academia.edu/4646838/Islahatlar_ve_Buhranlar_Literaturu_III._Selim_ve_II._Mahmud_Donemi_The_Literature_of_Reforms_and_Crisis_The_Reigns_of_Selim_III_and_Mahmud_II_MEHMET_ALI_BEYHAN
Birgül A. GÜLER* Nuray E. KESKİN** : Devlet Reformunu
Tarihten Çalışmak . No.88 . November/Kasım 2005.http://www.politics.ankara.edu.tr/eski/dosyalar/tm/SBF_WP_88.pdf
Fodor, Pal: 15-17. yüzyıl Osmanlı Hükümdar
Aynalarında Devlet ve Toplum, Kriz ve Reform. Ege Üniversitesi Edebiyat
Fakültesi Tarih İncelemeleri Dergisi, 1999, (s. 281-302). Makale,
Nizamülmülk’ün Siyasetname’sine gönderme yaparak başladığı sıralamasında,
1400-1600’lü yılları kapsayan üç yüzyıllık zaman dilimi içinde üretilmiş 13
reform metni –hükümdar aynası- hakkında özet bilgi vermekte ve değerlendirmeler
sunmaktadır. Yazar, ‘hükümdar aynaları’nın, 14. yüzyılın ortalarında 1350’li
yıllardan itibaren ortaya çıkmaya başladığını belirtmektedir. ”
Gökçe, Ali Fuat: Osmanlı Klasik Döneminde İdari Reform
Hareketleri.http://assam.org.tr/tr/component/k2/koci-bey-risalesi/96-koci-bey-risalesi.html#.UvUF5vl_vto
Gündüz, Ahmet: 19.yüzyıl Osmanlı Reformlarında Etkili
Olan Sosyal, Ekonomik, Politik Ve Askerî Faktörler http://www.karam.org.tr/Makaleler/939673351_gunduz.pdf
Özdemir,
B. “19. Yüzyıl Osmanlı Reformlarını Nasıl İncelemeliyiz: Mevcut Literatür ve
Bakış Açıları Üzerine Bazı Düşünceler”, Türkler Ansiklopedisi, 21 Vols.,
(Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, 2002), Vol. XXIV, s. 572-580.
Tekeli,
İlhan: Reform Düşüncesi ile Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemi Reformları Üzerine
Çözümlemeler. İçinde: Devlet Reformu. İstanbul: TESEV, 2000. http://www.tesev.org.tr/assets/publications/file/T%C3%9CRK%C4%B0YEDE%20DEVLET%20DENET%C4%B0M%C4%B0NDE%20REFORMLAR.pdf
Titiz,
M.Tınaz: Türkiye’de Reformlar Ve Başarılarının Değerlendirilmesi 22 Kasım 1999
(Sür. 2.0 – 21.11.99).
Yayman,
Hüseyin: Türkiye’nin idari reform pratiği. (Doktora tezi,
AÜSBF). Ankara, 2005. http://acikarsiv.ankara.edu.tr/browse/1549/2179.pdf?show
Çok sayıda yayının özetlenmesini üstlenecek bir kurum yok ise, Beyaz Nokta® Gelişim Vakfı üye ve gönüllüleri arasında bir iş bölümü yaparak önceden hazırlanacak sabit bir format uyarınca yayınların bir bölümünü özetlemeyi yapabiliriz. Tınaz Titiz
YanıtlaSilKoçibey Risalesi'ni özetlemeye talibim. http://www.idefix.com/kitap/koci-bey-risalesi-eski-ve-yeni-harflerle-yilmaz-kurt/tanim.asp?sid=IEZHB5ATHK2IMLCO1G10
Sil